Arts legt soorten biopsies uit en waarom ze worden uitgevoerd.
Een biopsie is een weefselmonster dat uit het lichaam wordt genomen om het nader te onderzoeken. Een arts zal een biopsie aanraden wanneer uit een eerste onderzoek blijkt dat een stuk weefsel in het lichaam niet normaal is.
Artsen kunnen een abnormaal weefselgebied een laesie, een tumor of een massa noemen. Dit zijn algemene woorden die worden gebruikt om de onbekende aard van het weefsel te benadrukken. Het verdachte gebied kan worden opgemerkt tijdens een lichamelijk onderzoek of inwendig op een beeldvormend onderzoek.
Waarom worden biopsies gedaan?
Biopsies worden meestal gedaan om naar kanker te zoeken. Maar biopsies kunnen helpen bij het identificeren van vele andere aandoeningen.
Een biopsie kan worden aanbevolen wanneer er een belangrijke medische vraag is die door de biopsie kan worden beantwoord. Hier zijn enkele voorbeelden:
-
Een mammografie toont een knobbel of massa aan, wat wijst op de mogelijkheid van borstkanker.
-
Een moedervlek op de huid is onlangs van vorm veranderd en melanoom is mogelijk.
-
Iemand heeft chronische hepatitis en het is belangrijk om te weten of er sprake is van cirrose.
In sommige gevallen kan een biopsie van normaal uitziend weefsel worden gedaan. Dit kan helpen bij de controle op kankeruitzaaiingen of afstoting van een getransplanteerd orgaan.
In de meeste gevallen wordt een biopsie gedaan om een probleem te diagnosticeren of om te bepalen wat de beste therapie is.
Soorten biopsies
Er zijn veel verschillende soorten biopsies. In bijna alle gevallen wordt met een scherp instrument een klein stukje weefsel weggenomen. Als de biopsie op de huid of een andere gevoelige plaats wordt uitgevoerd, wordt eerst een verdovend medicijn aangebracht.
Dit zijn enkele soorten biopsies:
-
Naald biopsie.
De meeste biopsies zijn naald biopsies, wat betekent dat een naald wordt gebruikt om bij het verdachte weefsel te komen.
-
CT geleide biopsie.
Een persoon rust in een CT-scanner; de beelden van de scanner helpen de dokters de exacte positie van de naald in het beoogde weefsel te bepalen.
-
Ultrasound geleide biopsie.
Een echografie scanner helpt een dokter om de naald in de laesie te leiden.
-
Bot biopsie.
Een bot biopsie wordt gebruikt om te zoeken naar kanker in de botten. Dit kan worden uitgevoerd via de CT-scan techniek of door een orthopedisch chirurg.
-
Beenmerg biopsie.
Een grote naald wordt gebruikt om het bekkenbot binnen te gaan om beenmerg te verzamelen. Hiermee worden bloedziekten zoals leukemie of lymfeklierkanker opgespoord.
-
Lever biopsie.
Een naald wordt door de huid op de buik in de lever gespoten, waarbij leverweefsel wordt opgevangen.
-
Nier biopsie
. Vergelijkbaar met een leverbiopsie, een naald wordt door de huid op de rug, in de nier gespoten.
-
Aspiratie biopsie.
Een naald haalt materiaal uit een massa. Deze eenvoudige procedure wordt ook wel fijnnaald aspiratie genoemd.
-
Prostaat biopsie.
Meerdere naald biopsies worden in een keer genomen van de prostaat klier. Om de prostaat te bereiken, wordt een sonde in het rectum ingebracht.
-
Huid biopsie.
Een punch biopsie is de belangrijkste biopsie methode. Het gebruikt een rond mes om een cilindrisch monster van huidweefsel te verkrijgen.
-
Chirurgische biopsie.
Een open of laparoscopische operatie kan nodig zijn om een biopsie te bekomen van moeilijk te bereiken weefsel. Er kan een stukje weefsel of de hele klomp weefsel worden verwijderd.
Wat kan je verwachten van je biopsie?
Biopsies variëren sterk afhankelijk van hoe moeilijk het is om het weefsel te verkrijgen. De medische term hiervoor is "invasiviteit".
Een minimaal invasieve biopsie (bijvoorbeeld de meeste huidbiopsies) kan in de spreekkamer van de arts worden gedaan tijdens hetzelfde bezoek als waar de laesie wordt ontdekt. Een kleine injectie met een verdovend medicijn kan de procedure bijna pijnloos maken.
Meer invasieve biopsieën kunnen worden gedaan in een ziekenhuis, een chirurgisch centrum, of een gespecialiseerde dokterspraktijk. U maakt dan een aparte afspraak voor de biopsie. In de meeste gevallen worden kalmerende en pijnstillende medicijnen toegediend, die het ongemak verminderen. Waarschijnlijk kunt u na deze medicijnen niet meer autorijden.
U kunt gedurende enkele dagen een pijnlijk gevoel hebben op de plaats van de biopsie. Uw arts kan u de nodige pijnstillers voorschrijven indien u veel pijn heeft na de biopsie.
Wat gebeurt er na de biopsie?
Nadat het weefsel is verzameld en bewaard, wordt het naar een patholoog gebracht. Pathologen zijn artsen die gespecialiseerd zijn in het diagnosticeren van aandoeningen op basis van weefselmonsters en andere tests. (In sommige gevallen kan de arts die het monster verzamelt de diagnose stellen).
Een patholoog onderzoekt het biopsieweefsel onder een microscoop. Door het type weefselcellen, de vorm en de interne activiteit te noteren, kan een patholoog in de meeste gevallen het probleem diagnosticeren.
De tijd die nodig is om de resultaten van een biopsie te krijgen kan variëren. Tijdens een operatie kan een patholoog een biopsie aflezen en binnen een paar minuten verslag uitbrengen aan de chirurg. Definitieve, zeer nauwkeurige conclusies over biopsieën nemen vaak een week of langer in beslag. U krijgt waarschijnlijk een vervolgafspraak met uw arts om de resultaten van de biopsie te bespreken.